Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, inovasyonla ilgili, “Dün ABD Merkez Bankasının söylediklerini bundan 1-2 yıl önce öngörüp, o günden yola çıkarak bugün ondan önce başka yerde olabilmektedir” dedi.

Zeybekci, “Türkiye İnovasyon Haftası Anadolu Buluşması” etkinliğinin açılış töreninde, Osmanlı İmparatorluğu’nun, başta matbaanın İstanbul’a geç gelmesiyle, zamanın ruhunu ıskaladığı için çöküş sürecine girdiğini belirtti.

Zeybekci, şunları söyledi:

“Osmanlı’nın çöküşünü, mağlubiyet değil, ıskalama olarak ve bunun karşılığında ödenen bedel olarak görüyorum. Matbaa Osmanlı’da bulunsa da aynı mantıkla, değişen bir şey olmazdı. Çünkü ortam, mantık, toplum, anlayış, siyaset hazır değildi. Matbaanın sembolik önemi şudur, inovasyon, asıl bilgiyi üretmektir. Son 200-250 yılda, özellikle son dönemlerde, bilgiye hakim olanlar, bilgiyi kullananlar, bilgiye sahip olmayıp kullanamayanları yönetmiş, hükmetmiştir.”

Çanakkale Savaşı’nda toplumun tüm kesimlerinin, “emperyalizm ve zulme karşı duruş” ortak değerinde bir araya geldiğini vurgulayan Zeybekci, şöyle devam etti:

“Tekrar bu şemsiye altında toplanmamız lazım. İnovasyon, bir toplumun, çağın inovasyonudur. İnovasyon, aynı zamanda gelişen beyin, akıl ve bilimin ürettiklerini kabul etmek ve önünü açmaktır. İklim, ortam, toplum ve siyasetin, her şeyin buna uygun hale getirilmesi lazım. O yüzden önce toplumsal inovasyon diyorum. Önemli olan, birbirinin ayağını çelmekle değil, toplum halinde hareket edip başarıyı yakalamak.”

Zeybekci, Türkiye’nin çağı yakalamak için gösterdiği büyük gayrete rağmen, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla içinde Ar-Ge’ye ayrılan payın, yüzde 1’lere geldiğini, İskandinav ülkelerinde bunun yüzde 3,5, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde yüzde 3, Güney Kore’de yüzde 3’e yakın olduğuna, bu ülkelerdeki ortalama 12 yıl olan eğitim süresinin ise Türkiye’de 7,4 yıl seviyesinde bulunduğuna işaret ederek, bu nedenle kat edilmesi gereken mesafenin, seferberlik anlayışıyla aşılabileceğini, bunun için de sosyal inovasyona ihtiyaç olduğunu dile getirdi.

-“Bu Türkiye, o Türkiye değil

Nihat Zeybekci, 2004-2011 döneminde Denizli’deki belediye başkanlığı görevini, profesyonel gözle, kaynakları verimli kullanıp kendi şirketini yönetme hassasiyetiyle yerine getirdiğine değinerek, şöyle konuştu:

“Şirketimi dünyada nasıl pazarladıysam, Ekonomi Bakanı olarak da Türkiye’yi dünyada pazarlamaya, aynı şirket mantığıyla bakıyorum. Dünyada tüm ülkelerle ilişkilerimize, aynı menfaat mantığıyla bakıyorum. Bize 50-60 yıldan beri müttefik, ittifak, stratejik ortak, büyük dost gözüyle bakan tüm ülkelere diyorum ki (Bir zamanlar, rahmetle andığım Cumhurbaşkanımız Turgut Özal, telefon açıp ABD Başkanı’na ‘George’ diye seslendiğinde hoşumuza gidiyordu. O da ona (Turgut) deyince farklı geliyordu. Artık bu Türkiye, o Türkiye değil. 2023’te 2 trilyon dolarlık hedefi olan Türkiye, bundan sonra geleceğini ve ilişkilerini sağlam ekonomik menfaatler temeline oturtamıyorsa, hiçbir dostluk veya müttefiklik kalıcı ve sürdürülebilir değildir.”

Dünyanın yeni haritasının, eski ideolojik anlayışlar yerine, bilim ve teknolojiyle çizildiğini, bunun da mantığının ekonomi olduğunu vurgulayan Zeybekci, yeniden yapılan dünyada, Türkiye’nin zamanın ruhunu yakalamaya çalıştığını bildirdi.

Zeybekci, şöyle devam etti:

“Türkiye, 2015’e kadar başkalarının ham madde, enerji, ürettiği bilgi ve teknolojilere uyumlu olarak, başkalarının tüketim alışkanlıklarına, tüketim ve dağıtım kanallarına uygun fasoncu üretim anlayışıyla bugüne kadar muhteşem başarı sağladı. Ama hedef 2023’te edilgen değil etken ekonomilerinden biri olmaksa, Türkiye olarak hayatı yeniden yorumlamak zorundayız. Türkiye olarak bilimi ve teknolojiyi üreten, ham madde ve enerji dünyasını sürdürülebilir şekilde gelecekte garanti altına alan, tüketim alışkanlıklarını belirleyen, tüketim ve dağıtım kanallarını kontrol eden inovasyon çalışmalarını bitirmiş bir ülke olmalıyız. Yoksa yeniden çağı ıskalamak, kötü başlangıç veya son olur.”

-“İnovasyon, sadece teknoloji ve bilimde değil”

Bakan Zeybekci, inovasyonun, sadece teknoloji ve bilimde değil, bankacılık, finans, tasarruf şekilleri, yatırım mantığı ve devlet yönetiminde millete hizmet ederken üretilen enstrümanlarda gerektiğini ifade ederek, şunları söyledi:

“Türkiye’de ekonomide, hala Adam Smith ve Keynes mantığıyla onlar öyle demiş dogma ve doğrularıyla yolunuza devam edemezsiniz. İnovasyon, dün ABD Merkez Bankasının söylediklerini bundan 1-2 yıl önce öngörüp, o günden yola çıkarak bugün ondan önce başka yerde olabilmektedir. Böyle olacağı belliydi. 750 milyar dolarlık likitideyi 4 trilyon dolara çıkarırken onun sürdürülemez olduğunu ve sonraki adımlarını öngörebilmek, öngördüğün adımlardan önce onun gideceği yerlere varıp kendi finansman ve ekonomi yapını kurgulayabilmek de inovasyondur. AB Merkez Bankası Başkanı’nın (Avronun değerlenmesine müsaade etmeyeceğiz) sözünü alıp, harf harf irdeleyip doların diğer para birimleri karşısındaki değer kazanmasını öngörebilmek, o günden tedbir alıp Türkiye’yi yönlendirebilmek inovasyondur. Denizli’nin Tavas ilçesi Pınarlar kasabasında tütüncü ailenin çocuğu olarak geçen sene bunu söyledim, böyle olacak dedim ama nedense o köklü aile tarafından gelmediğimiz için pek ciddiye alınmadık galiba.”

Birlik ve beraberlik içinde yeni şeyler söylemenin, “AK Partili, CHP’li söylüyorsa külliyen yanmıştır” mantığından uzaklaşılması gerektiğini belirten Zeybekci, “İnönü’nün (Yeni dünya kurulur, Türkiye o yeni dünyada yerini alır) sözü, o gün doğruydu ama bugün aynı doğruyla devam edersek, sonu hüsrandır. Yeni dünya kuruluyor, Türkiye, bu yeni dünyayı kuranlardan olmak zorunda” diye konuştu.

Zeybekci, belediye başkanlığı döneminde teknik personeli incelemelerde bulunmak üzere çeşitli kentlere gönderdiğine değinerek, “Gidip gördükten sonra şimdi Denizli’yi görmenizi isterim. Hatta belediyecilik rekabeti olsun diye söyleyeyim, İzmir’den bile güzel oldu. İzmir’in doğal güzellikleri başka. İzmir, Türkiye’nin özetidir. Bütün Türkiye’nin buluştuğu yerdir” dedi.

Etkinliğin düzenlenmesine katkıda bulunan kurum ve kuruluş temsilcilerine plaket takdim edilen toplantıda, ODTÜ’nün ABD’dede kurduğu teknoparkın da açılışı, telekonferans yöntemiyle gerçekleştirildi.

Bakan Zeybekci, törenin ardından güneş enerjisiyle çalışan otomobile bindi.

İzmir Valisi Mustafa Toprak, Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi ve Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkanı Sabri Ünlütürk’ün de katıldığı etkinlik, yarın sona erecek.

Etkinlik çerçevesinde, konferans, panel, sunum ve sergiler gerçekleştirilecek.

AA